Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, việc minh bạch hóa thông tin và quản lý hiệu quả doanh nghiệp là yếu tố then chốt nhằm bảo đảm môi trường kinh doanh lành mạnh. Luật Doanh nghiệp 2025 đã đưa ra những quy định cụ thể về chủ sở hữu hưởng lợi, nhằm nâng cao tính minh bạch, phòng chống các hoạt động rửa tiền, trốn thuế và các vi phạm pháp luật khác.

Vậy chủ sở hữu hưởng lợi là ai, tiêu chí xác định như thế nào, và vì sao phải xác định chủ sở hữu hưởng lợi? Bài viết này, Luật Hoàng An sẽ cung cấp đầy đủ và chi tiết những thông tin liên quan đến chủ đề này.

CHỦ SỞ HỮU HƯỞNG LỢI CỦA DOANH NGHIỆP LÀ GÌ?

Khái niệm chủ sở hữu hưởng lợi đã có trong Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 (có hiệu lực từ 01/03/2023) quy định như sau:

“7. Chủ sở hữu hưởng lợi là cá nhân có quyền sở hữu trên thực tế một hoặc một số tài sản, có quyền chi phối khách hàng thực hiện giao dịch liên quan đến tài sản cho cá nhân này; là cá nhân có quyền chi phối một pháp nhân hoặc một thỏa thuận pháp lý.”

Mới nhất, Luật doanh nghiệp năm 2020 (sửa đổi bổ sung năm 2025) đã quy định về Chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp như sau:

“35. Chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp có tư cách pháp nhân (sau đây gọi là chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp) là cá nhân có quyền sở hữu trên thực tế vốn điều lệ hoặc có quyền chi phối đối với doanh nghiệp đó, trừ trường hợp người đại diện chủ sở hữu trực tiếp tại doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và người đại diện phần vốn nhà nước tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên theo quy định của pháp luật về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.”

Theo đó, Chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp phải là cá nhân sở hữu vốn điều lệ trên thực tế hoặc kiểm soát doanh nghiệp trực tiếp hoặc gián tiếp. Đây là những cá nhân không chỉ đứng tên trên giấy tờ mà còn thực tế có quyền điều hành, quản lý và chi phối hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

TIÊU CHÍ XÁC ĐỊNH CHỦ SỞ HỮU HƯỞNG LỢI CỦA DOANH NGHIỆP

Theo Điều 17 Nghị định 168/2025/NĐ-CP, tiêu chí xác định chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp như sau:

1. Cá nhân sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp từ 25% vốn điều lệ hoặc 25% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết trở lên của doanh nghiệp;

2. Cá nhân có quyền chi phối việc thông qua ít nhất một trong các vấn đề sau:

• Bổ nhiệm, miễn nhiệm hoặc bãi nhiệm đa số hoặc tất cả thành viên hội đồng quản trị, chủ tịch hội đồng quản trị, chủ tịch hội đồng thành viên; người đại diện theo pháp luật, giám đốc hoặc tổng giám đốc của doanh nghiệp;
• Sửa đổi, bổ sung điều lệ của doanh nghiệp;
• Thay đổi cơ cấu tổ chức, quản lý công ty;
• Tổ chức lại, giải thể công ty.

NGHĨA VỤ CỦA DOANH NGHIỆP

Doanh nghiệp có các nghĩa vụ liên quan đến chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp như sau:

• Kê khai đầy đủ, chính xác và cập nhật thường xuyên thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi với cơ quan đăng ký kinh doanh.
• Bảo đảm bảo mật thông tin, không được công khai rộng rãi mà chỉ cung cấp khi có yêu cầu chính thức từ cơ quan nhà nước.
• Phối hợp với cơ quan chức năng trong trường hợp kiểm tra, xác minh liên quan đến hoạt động phòng chống rửa tiền, tham nhũng và các hoạt động vi phạm pháp luật khác.

TẠI SAO DOANH NGHIỆP PHẢI XÁC ĐỊNH CHỦ SỞ HỮU HƯỞNG LỢI

Việc xác định chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng bởi các lý do sau đây:

• Tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản trị doanh nghiệp;
• Phòng chống các hành vi bất hợp pháp như rửa tiền, gian lận thuế, tham nhũng và các hoạt động phi pháp khác;
• Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu thực sự;
• Hỗ trợ cơ quan quản lý nhà nước kiểm soát tốt hơn các hoạt động kinh doanh và đảm bảo môi trường đầu tư an toàn, minh bạch;
• Thúc đẩy sự tin tưởng từ nhà đầu tư và đối tác, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế bền vững.

Việc xác định chủ sở hữu hưởng lợi là bước tiến quan trọng nhằm tạo ra một môi trường kinh doanh công khai, minh bạch và bền vững hơn. Các doanh nghiệp cần hiểu rõ và tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật mới để tránh những rủi ro pháp lý không đáng có.

Luật Hoàng An luôn sẵn sàng đồng hành, tư vấn và hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu pháp lý về chủ sở hữu hưởng lợi, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và nền kinh tế quốc gia.